by Serge Beckers

Jaarlijks krijgen zo’n 45.000 mensen in ons land een beroerte. In de meeste gevallen is dat een herseninfarct, maar het kan ook een hersenbloeding zijn. Bij een herseninfarct zit een bloedprop vast in de bloedvaten naar de hersenen, waardoor een deel van de hersenen geen of te weinig bloed krijgt.

Bij een hersenbloeding is de overlevingskans 60% na een maand, bij een herseninfarct 80%. Een groot deel van overlevenden van een beroerte houdt de rest van zijn leven klachten en bij 50% is zelfs sprake van ernstige invaliditeit. Een snelle en correcte diagnose en de juiste behandeling is dus letterlijk van levensbelang.

Neuroloog Jonathan Coutinho, klinisch technoloog Wouter Potters en hoogleraar radiologie Henk Marquering van Amsterdam UMC hebben een slimme badmuts met elektrodes bedacht waarmee al in de ambulance een hersenfilmpje (EEG) gemaakt kan worden. Hierop is te zien of er sprake is van een herseninfarct en of het afgesloten hersenbloedvat groot of klein is. Dat onderscheid is bepalend voor de behandeling: bij een klein infarct krijgt de patiënt een bloedverdunner, bij een groot infarct moet het stolsel verwijderd worden in een gespecialiseerd ziekenhuis. Bij een herseninfarct telt elke minuut: hoe eerder de artsen met de juiste behandeling beginnen, hoe beter de uitkomst. Als de diagnose al in de ambulance duidelijk gesteld kan worden, kan de patiënt direct naar het juiste ziekenhuis gereden worden. Dat scheelt veel kostbare tijd en op de langere termijn ook kosten voor verdere behandeling, therapie en medische hulpmiddelen.

De slimme badmuts werd in de periode tussen 2018 en 2022 in twaalf ambulances getest en er werd data verzameld van ongeveer 400 patiënten. Het bleek dat de badmuts patiënten met een groot herseninfarct met grote nauwkeurigheid kan herkennen en dat met behulp van de metingen ook het verschil tussen een kleine of een grote bloedvatafsluiting te zien is. De resultaten waren zo veelbelovend, dat in 2022 TrianecT opgericht werd als spin-off van Amsterdam UMC. Het bedrijf moet de badmuts verder ontwikkelen tot een klant-en-klaar product en het op de markt brengen.

Op dit moment loopt er een vervolgstudie onder de naam AI-Stroke met als doel om nog meer metingen te verzamelen. Met die data wil men uiteindelijk een algoritme ontwikkelen voor het nog beter herkennen van een groot herseninfarct in de ambulance. De Hartstichting en de Hersenstichting subsidiëren het onderzoek.