by Mark Brok

In Nederland krijgen elk jaar zo’n 17.000 mensen een hartstilstand. Bij maar liefst 60% van de gevallen is er niemand in de buurt. Hoe langer hulp uitblijft, hoe groter de kans op onherstelbare schade of overlijden. Om mensen een overlevingskans te geven wanneer ze alleen zijn, heeft de Hartstichting een groep wetenschappers van de Technische Universiteit Eindhoven en het Catharina Ziekenhuis gevraagd onderzoek te doen naar mogelijke oplossingen voor dit probleem. Dit resulteerde in een smartwatch die een hartstilstand betrouwbaar kan constateren en automatisch hulpdiensten inlicht.

Bij een hartstilstand telt iedere minuut. Doordat de smartwatch niet alleen direct een hartstilstand constateert maar ook hulpdiensten inschakelt, vergroot dit device niet alleen de directe overlevingskans voor mensen waarbij niemand in de buurt is, maar reduceert het door de snelle oproep ook de kans op bijvoorbeeld orgaanschade bij overlevenden.

Hoe werkt de smartwatch?

De smartwatch kan door middel van photoplethysmografie (PPG) de veranderingen in de hoeveelheid bloed meten die door de haarvaten van de gebruiker stroomt. Concreet gaat het proces als volgt in zijn werk: aan de onderkant van de smartwatch zit een groen licht dat door de huid schijnt. Bloed absorbeert een deel van het licht en kaatst een deel weer terug naar de lichtdetectie-sensoren in de smartwatch. Door te meten hoeveel van dit licht wordt opgenomen, kan de smartwatch bepalen hoeveel bloed zich in de haarvaten bevindt.

Testfase

De onderzoekers hebben voor het project software ingezet die speciaal getraind is op basis van bestaande data. Deze is getest onder 291 patiënten. De patiënten die deelnamen aan de test, kregen om uiteenlopende gezondheidsredenen een operatie waarbij de bloedsomloop tijdelijk stilgezet zou worden, bijvoorbeeld voor de plaatsing van een interne defibrillator (ICD). Bij vrijwel alle patiënten was de smartwatch in staat om de hartstilstand succesvol vast te leggen, iets wat de slimme horloges die nu op de markt zijn niet of niet goed kunnen.

Verder onderzoek

Ondanks de veelbelovende start is er nog zeker ruimte voor verder onderzoek en verbetering. Tijdens de testfase, bijvoorbeeld, lagen de patiënten stil op de operatietafel, dus in een gecontroleerde omgeving. Iets wat in het dagelijkse leven doorgaans natuurlijk niet voorkomt. En ook al is de software goed getraind, er is altijd een kleine foutmarge, hetgeen voor zowel de drager als de ingeseinde hulpdiensten lastig kan zijn. En met de huidige versie van de smartwatch kan het automatisch inlichten van hulpdiensten niet gestopt worden, hetgeen betekent dat er nog gevallen zullen voorkomen van onterechte meldingen.